Bazı kelimeler vardır, ne kadar çok kullanılırsa o kadar anlamını yitirir. “Vatanseverlik” de bunlardan biri oldu sanki. O kadar çok tekrar edildi, o kadar çok dillerde dolaştı ki, bazen gerçek anlamını unuttuğumuzu düşünüyorum. Peki, gerçekten vatansever miyiz? Yoksa bu sadece kulağa hoş gelen, konuşurken bizi iyi hissettiren bir kelime mi?
Bunu anlamanın belki de en basit yolu şu: Bu ülkeye ne kattık?
Vatan sevgisi, kuru bir söylem değil, insanın özünde hissettiği, hayatına yön veren büyük bir değerdir. Ne yazık ki, bugün bu sevgiyi dillerinden düşürmeyen, fakat iş icraata geldiğinde bambaşka bir yola sapan insanlarla dolu etrafımız. Vatan, bayrak, millet, din gibi kavramları en yüksek perdeden savunan ama kendi menfaatleri için doğruluktan şaşan, kul hakkına giren, adaleti hiçe sayan insanlardan bahsediyorum. Gerçekten vatanını seven, onu sömürmez; milletini düşünen, onu kandırmaz.
İnsan, sadece özel günlerde bayrak sallamakla, sosyal medyada milliyetçi paylaşımlar yapmakla vatansever olmaz. Vatan sevgisi, toprağa bağlılık kadar, o toprağın üstündeki insanlara duyulan vicdani sorumluluktur. İşini hakkıyla yapmak, helal lokma yemek, toplumun huzurunu düşünmek, ülkesine katkı sağlamak, işte gerçek vatanseverlik budur.
Vatanı sevmek, büyük laflar etmekten mi ibaret, yoksa küçük ama anlamlı eylemlerden mi? Bir düşünelim… İşini dürüst yapan bir esnaf, sokaktaki çöpü yere atmayan bir genç, başkasının hakkına saygı gösteren bir insan, gerçekten vatanına hizmet etmiş olmuyor mu?
Vatan dediğimiz şey, sadece sınırları belli bir toprak parçası değil. Üzerinde yaşayan insanlarla vatan olur bir yer. Eğer burada adalet, merhamet, ahlak ve iyilik yoksa, sadece toprak parçasının bir anlamı kalır mı?
Belki de vatanseverlik denince aklımıza hep büyük kahramanlıklar geliyor. Savaşlar, destanlar, fedakârlıklar… Evet, bunlar elbette ki vatanseverliğin zirvesidir. Ama ya gündelik hayatımız? Sıradan bir insanın, sıradan bir günde vatanı için yapabileceği şeyler yok mudur?
Ne dersiniz, vatanı sevmek için illa bir savaş mı çıkmalı? Bir kahramanlık destanı mı yazmalıyız? Yoksa her gün yaptığımız küçük şeyler de vatan sevgisinin bir göstergesi olabilir mi?
– İşini hakkıyla yapan bir doktor, bir öğretmen, bir işçi…
– Trafikte başkasının hakkına saygı gösteren bir sürücü…
– Sokakta gördüğü çöpü eğilip alan bir çocuk…
– Komşusunun derdiyle dertlenen bir insan…
Bunların hepsi, belki de büyük laflardan daha fazla vatanseverliğin göstergesi değil mi?
İşin ilginç yanı şu ki, herkes vatanını çok sevdiğini söyler ama bir şeyler kötü gittiğinde suçlu hep başkalarıdır. “Bu ülke neden böyle oldu?” diye sorarız ama kendimize dönüp bakmayız. Vatanı yönetenler, sistemi kuranlar, politikacılar, iktidar, muhalefet, büyük şirketler… Suçlular hep onlar, değil mi?
Sürekli başkalarından bir şeyler bekleyerek, “Şunlar şöyle yapsın, bunlar böyle düzeltsin” diyerek bir yere varamayız. Gerçekten bu ülkeyi seviyorsak, önce kendimizden başlamalıyız.
Belki de şu soruyu kendimize sormalıyız: Bugün ülkem için ne yaptım?
Birine iyilik yaptım mı? Haksızlık karşısında sesimi çıkardım mı? Bir çocuğun eğitimine katkı sağladım mı? Çalıştığım işte en iyisini yapmak için çaba gösterdim mi? İnsanlara saygılı oldum mu?
Belki çok basit gibi görünüyor ama vatan sevgisi dediğimiz şey aslında bunlardan ibaret. İnsan vatanını böyle sever, böyle korur. Büyük laflar etmek kolaydır ama asıl mesele, küçük ama anlamlı adımlarla vatanına hizmet edebilmektir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) ne güzel söylemiş:
“İnsanların en hayırlısı, insanlara faydalı olandır.”
Vatanını sevmek de işte tam olarak budur. İnsanlara faydalı olmak, iyilik yapmak, haksızlıklara karşı durmak…
Ve unutma, vatan sadece üzerinde yaşadığın toprak değil, her gün yaptığın tercihlerdir. Çünkü vatan, onu sevenler sayesinde güzel kalır.